Vliegreizen is een snelgroeiende bron van koolstofemissies. Maar kunnen groene technologie en optimalisatie betekenen dat we op een dag in een vliegtuig kunnen stappen zonder schuldgevoel? Een nieuwe hashtag uit Zweden heeft een bijzondere 21e-eeuwse angst benoemd: #flygskam – of vliegschaamte. Dat is het knagende besef dat je in één keer een heel koolstofbudget opsoupeert.
Ongemakkelijk onderwerp
Om binnen de verwarming van de aarde onder de 2 graden te laten zijn, hebben wetenschappers berekend dat we elk een persoonlijke hoeveelheid van ongeveer 2 ton CO2 per jaar hebben. In Duitsland is de uitstoot per hoofd van de bevolking ongeveer 4,5 keer zo hoog; in de Verenigde Staten zelfs zo’n acht keer zo veel! Wat betekent dat je op een vliegtuigruis, opeen behoorlijk beschamend voelt.
“Vliegen is een zeer moeilijk en ongemakkelijk onderwerp”, zegt Magdalena Heuwieser van het internationale netwerk van Stay Grounded. “Voor velen van ons is het normaal geworden.” Zij vraagt zich hardop af: “hoe gaan we grip krijgen op klimaatverandering?”
Vliegreizen zijn verantwoordelijk voor 2 procent van de uitstoot van broeikasgassen, maar als je rekening houdt met andere klimaatschadelijke effecten van vliegen is het verantwoordelijk voor ongeveer 5 procent van de opwarming van de aarde.
De toekomst van vliegen
Kan nieuwe technologie leiden tot milieuvriendelijke vluchten, net zoals de overstap naar hernieuwbare energiebronnen de energiesector opruimt? Vliegtuigen op batterijen bevinden zich nog in de vroege stadia van ontwikkeling en experts verwachten niet dat ze binnen de komende twee decennia op grote schaal worden geproduceerd.
Maar het is al mogelijk om vliegtuigbrandstof te produceren vanuit hernieuwbare bronnen. Water wordt geëlektrolyseerd om waterstof te genereren, CO2 uit de atmosfeer wordt toegevoegd je hebt synthetische kerosine die vliegtuigen prima van brandstof voorziet. Deze manier heeft de voorkeur boven biobrandstoffen die hun eigen milieukosten hebben, voornamelijk vanwege de enorme hoeveelheid land die nodig is om de grondstof te verbouwen.
Pijn in de portemonnee
Vliegtickets zijn super goedkoop – vooral als je denkt aan de hoge prijs die het milieu betaalt. Omdat luchtbrandstof helemaal niet wordt belast, is vliegen vaak de goedkoopste optie voor reizen die net zo goed met minder uitstoot kunnen worden gemaakt.
Als de kosten van milieuschade zouden worden weerspiegeld in de ticketprijzen – bijvoorbeeld door effectieve CO2-prijsstelling of überhaupt belastingen – zouden ze omhoogschieten, waardoor bussen en treinen qua prijs opeens een stuk aantrekkelijker zijn!
Want hopen dat de vliegsector milieuvriendelijk gaat vliegen, is ijdel: De industrie zal eerder beginnen met het compenseren van een klein deel van zijn uitstoot door te investeren in klimaatbeschermingsprojecten in het kader van het CO2-compensatie- en reductieprogramma voor internationale luchtvaart. Dat in plaats van zelfs milieuvriendelijker vliegen met minder kerosine.
